πόσο μικρά είναι αυτή την ώρα τα όνειρα,
η ψάθινη πολυθρόνα του περιβολιού,
το πράσινο τραπεζάκι,
η σιγουριά από τα κάγκελα του κρεβατιού τις νύχτες
πόσο μικρά μπροστά στο μπόι της χαράς
να πεθαίνεις για τη χαρά του κόσμου"...
Γ. Ριτσος. 30.3.1952
 |
Nikos Beloyannis.
"The man with the Carnation"
Athens, February 1952
|
Nikos Beloyannis, born in 1915 in Amaliada Peloponnese, was one of the most iconic figures of the Greek communist, resistance and revolutionary movement during the 20th century. Beloyannis became a global symbol after his execution, as an example of militant attitude and communist integrity.
Beloyannis was send back to Greece in June 1950 with the mission to reorganize the illegal underground organisations of the Greek Communist Party (KKE). Few months later, in December 1950, secret police managed to arrest Beloyannis. Two trials will follow. The first in October 1951 and the second in February 1952. Their outcome was the conviction of Beloyannis and 28 of his comrades. Six of them, with him among them they will be sentenced to death (only four will be executed) by the permanent Athens court-marshal, when tens of others will be sentenced to life imprisonment. The main accusation of the first trial, this of the violation of the law N.509/1947 according to which KKE consider as a criminal organisation and is declared illegal, was replaced by the charge of spying in favor of Soviet Union. Earlier in November 1951 wireless apparatuses were discovered in the Athens neighborhoods of Faliro and Kallithea, providing the military judges with an opportunity to use the espionage law against the accused.
 |
Nikos Beloyannis during his first trial.
October 1951 |
During the trials but as well as after convictions were published, a huge international solidarity movement was developed and tried to prevent the execution and save Beloyannis and his comrades. Hundreds of thousands anonymous and famous people (hundreds MPs from France and UK, Charles de Gaulle, Paul Éluard, Jean Cocteau, Jean-Paul Sartre, Nâzım Hikmet, Pablo Picasso, Charlie Chaplin among others) from all over the world set pressure on the Greek government in order to cancel the execution. Despite the efforts, it was Sunday, 04:12 am, on the 30th of March 1952, Nikos Beloyannis, Nikos Kaloumenos, Dimitris Mpatsis and Elias Argiriadis were finally executed by the Greek state.
Nikos Beloyannis became a hero because he did his duty 'til his very end. He knew what fate was waiting him, he knew that he could save his life if he wanted to, but he didn't take that risk, because the only thing concerned him was to keep his consciousness and dignity until the end, in front of the firing squad...
 |
| Nikos Beloyannis' party booklet as it is saved today |
 |
Nikos Beloyannis as political commissar
during the Greek Civil War. |
The last
letter of Nikos Beloyannis.
Ancient mythology narrates us that Olympian
gods were set on trial in front of ancient Athens' tribunals when they had to. This
was told in order to dictate the high value and meaning the ancient tribunals should
have had. If these gods existed nowadays and mend to be political opponents of
the postwar Greek governments then for sure they would have to run far away in
order to get saved from the expediency courts which act like factories by issuing
standardized convictions against the democratic citizens.
Within five years, 1945 – 1950, about 50000
convictions were issued and more than 5000 people sentenced to death! From them
almost 2000 were executed with many of them being women, old women or even 17
years old girls! Courts of this kind could show tolerance to some common crook,
thief or murderer but for their ideological opponents they show no mercy. Here
is an example. Two teachers, Sotirs S and Nikolaos K were sentenced to death.
They managed though to achieve revision of their trial by a common criminal
court and they were found innocent! There are many other cases like this!
A question is born: What cause such brutality?
Greece is a poor country, because the ruling classes up to our day depended
mainly to the parasitic external loans and not to the development of our
natural resources. This fact had as result the living standard of the working people to not been improved at all. And as far as the economical backwardness was
back to back with political backwardness, it was quite easy for the oligarchy
to govern and exploit the people without facing any kind of social turbulence.
More or less the same thing happened in England just before the appearance of Chartists
movement. (…)
(…) when i and Ioannidou were under strict detention
since 1950! Even this fact didn’t prevent them to sentence us to death because
we were not denied our ideology when only one word would be enough, as Galileo
did, in order to avoid trial!
Because the real reason of our conviction is our
ideology. The charge of spying is (invalid?) and slanderous and is not based on any real evidence. My life itself contradicts them. Since the age of 17, still
a student, i believed in the socialist ideals and since then, for more than 20
years, my life is dedicated to the struggle of democratization, independence and
prosperity of my country. For my ideology they expelled me from the University
of Athens, exiled me and sent me to jail during the Metaxas dictatorship. I
could easily follow a career path and a comfort life; I chose instead a life full of
hardships, prosecutions, pain and tears. Italian and German occupiers sent me
to concentration camps. I manage to escape and i fought them with all my
strength, often cooperating with the English delegations. After liberation i continued
the political struggle. At the same period i was editor in the political
economical magazine “Eleutheros Morias”. The break of 1945 gave me the
opportunity to continue my studies and finish two books “The economic development
of Greece” and “The history of contemporary Greek Literature” which still
remain unpublished, as new prosecutions didn’t allow it.
Since the end of 1940s i am once again under
persecution. My whole family perished. And now the same fate awaits me. My case is
not unique. There are countless more. This one side civil war against the left
wing citizens will bring Greece in front of new calamities. If the right wing
side had good will, the salvation of our misfortune land and its people it
could be really simple, because it’s included to the following words:
Democracy, general amnesty, peace and measures for the improvement of peoples
living conditions. But which government has the will to apply such a program?
That’s the question as the great English writer says.
Nikos Beloyannis
12.3.1952
PS. These
lines are written in rough from the death row cell which i am isolated, waiting
my death. Maybe when you are reading these lines i will not be alive. I wish our
blood to contribute to pacification of our suffering land. Unfortunately the
result will be the opposite. And this because the right-wing side never wanted the
pacification and reconciliation of our people.
Anyway whatever happens i will remember until my last moments with infinite
gratitude the gentle efforts of all the people who tried and still try to
save us from the executioner.
 |
| The last letter. Written on 12.3.1952 |
Το τελευταίο
γράμμα του Νίκου Μπελογιάννη
Η αρχαία μυθολογία μας διήγείται ότι οι θεοί του Ολύμπου κατέβαινουν να
δικαστούν στα δικαστήρια της αρχαίας Αθήνας. Αυτό λεγόταν για να εξαρθεί το
ύψος στο οποίο έπρεπε να βρίσκονται τα αρχαία δικαστήρια. Αν όμως αυτοί οι θεοί
συνέβαινε να υπάρχουν σήμερα και να είναι πολιτικοί αντίπαλοι των μετά την
απελευθέρωση Ελληνικών κυβερνήσεων, τότε ασφαλώς θα έφευγαν πολύ μακριά από την
Ελλάδα για να σωθούν από τα δικαστήρια σκοπιμότητας τα οποία λειτουργούν σαν
εργοστάσια και βγάζουν τυποποιημένες αποφάσεις εναντιών των δημοκρατικών
πολιτών.
Μέσα σε 5 χρόνια, 1945 – 1950, εκδόθηκαν περίπου 50000 καταδικαστικές
αποφάσεις και γυρώ στους 5000 ανθρώπους καταδικάστηκαν σε θάνατο! Από αυτούς
περίπου 2000 εκτελέστηκαν μεταξύ των οποίων πολλές γυναίκες, γρηές, ακόμα και
κοπέλλες 17 χρονών!΄Αυτού του είδους τα δικαστήρια θα μπορούσαν ίσως να δείξουν
κατανόηση σ’ εναν κοινόν απατεώνα, δολοφόνο, κλέφτη κλπ. Αλλά για τους
ιδεολογικούς τους αντιπάλους δεν υπάρχει έλεος. Ιδού ενα πρόχειρο παράδειγμα.
Δύο άριστοι εκπαιδευτικοί της χώρας μας, οι Σωτήρης Σ. και Νικος Κ. καταδικάστηκαν
σε θάνατο. Κατάφεραν όμως να γίνει αναθεώρηση της δίκης των από τα ταχτικά
ποινικά δικαστήρια και αθωώθηκαν! Τέτοιες περιπτώσεις είναι πάρα πολλές!
Γεννιέται όμως τώρα το ερώτημα: Ποιά είναι τα αίτια της πρωτοφανούς αυτής
αγριότητας; Η Ελλάδα είναι φτωχή, γιατί οι ηγετικές τάξεις που κυβέρνησαν ως τα
σήμερα τη χώρα βασίσθηκαν κυρίως στα παρασιτικά δεκανίκια των εξωτερικών
δανείων και όχι στην ανάπτυξη των πλουτοπαραγωγικών
πηγών μας. Το γεγονός αυτό είχε σαν συνέπεια να μην βελτιωθεί καθόλου το
βιωτικό επίπεδο του εργαζόμενου λαού. Και όσον καιρό η οικονομική καθυστέρηση
εσυμβάδιζε με την πολιτική καθυστέρηση των λαϊκών μαζών, η ολιγαρχία του
πλούτου μπορούσε να κυβερνά και να εκμεταλλεύεται το λαό με μια σχετική άνεση,
χωρίς σοβαρούς κοινωνικούς τρανταγμούς. Περίπου όπως συνεβαινε στην Αγγλία πριν
αρχίσει το κίνημα των Χαρτιστών. Στην περίοδο όμως της Χιτλερικής σκλαβιάς
(...)
(..) ενώ εγώ και η Ιωαννίδου βρισκόμαστε σε αυστηρή φυλάκιση από το 1950!
Και όμως αυτό δεν τους εμπόδισε να μας
καταδικάσουν σε θάνατο επειδή δεν αποκηρύξαμε την ιδεολογία μας ενώ θα αρκούσε
μια μόνο λέξη μας, όπως έκανε ο Γαλιλαίος, για να μη μας δικάσουν!
Γιατί η ιδεολογία μας είναι η πραγματική αιτία της καταδίκης μας. Η
κατηγορία για κατασκοπία είναι (ακυρή?) και συκοφαντική και δε στηρίζεται σε
κανέναν πραγματικό στοιχείο. Και η ίδια η ζωή μου τους διαψεύδει. Από ηλικία 17
χρονών, σπουδαστής ακόμα, πίστεψα στα ιδανικά του σοσιαλισμού και από τότε, 20
ολόκληρα χρόνια, η ζωή μου είναι αφιερωμένη στον αγώνα για τον εκδημοκρατισμό,
την ανεξαρτησία και την ευημερία της πατρίδος μου. Για την ιδεολογία μου οι
αντιδραστικοί μ’ έδιωξαν από το πανεπιστήμιο των Αθηνών, με εξόρισαν, με εφυλάκισαν
τον καιρό της μεταξικής δικτατορίας. Αντί να διαλέξω τη ζωή της καριέρας, και
μπορούσαν εύκολα να δημιουργήσω τέτοια, προτίμησα μια ζωή γεμάτη διωγμούς,
στερήσεις, πόνους και δάκρυα. Οι Ιταλοί και οι Γερμανοί καταχτητές με έκλεισαν
σε στρατόπεδα συγκέντρωσεως. Κατάφερα να φύγω και τους πολέμησα μ’ όλη μου τη
δύναμη, συνεργαζόμενος συχνά με τις αγγλικές αποστολές. Μετά την απελευθέρωση
συνέχισα τους πολιτικούς αγώνες μου. Συγχρόνως εχρηματισά διευθυντής στο
πολιτικό οικονομικό περιοδικό «Ελευθερός Μωριάς». Η ανάπαυλα του 1945 μου δώσε
την δυνατότητα να συνεχίσω διάφορες μελέτες μου και να τελειώσω και δύο βιβλία
μου. «Η οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδος» και «Η ιστορία της Νεοελληνικής
Λογοτεχνίας» που όμως είναι ακόμη και τα δύο ανέκδοτα, γιατί οι νέοι διωγμοί
εμποδίσαν την έκδοσή τους.
Από τα τέλη του 1940 με καταδιώκουν πάλι. Η οικογένεια μου όλη εξοντώνεται.
Και τώρα η ίδια τύχη περιμένη και μένα. Η περίπτωση μου δεν είναι μοναδική.
Είναι και άπειρες άλλες. Αυτός ο μονόπλευρός εμφύλιος πόλεμος κατά των οπαδών
της αριστεράς θα φέρει νέες μεγάλες συμφορές στην Ελλάδα, ενώ αν υπήρχε καλή
θέληση από την πλευρά της δεξιάς, το πρόβλημα της σωτηρίας της άτυχης χωρας μας
και του λαού μας θα ήταν αρκετά απλό, γιατί περικλείεται στις λέξεις: Δημοκρατία, Γενική αμνηστία, ειρήνευση και
μέτρα για την βελτίωση του βιώτικου επιπέδου του λαού. Αλλά ποιά κυβέρνηση θα εφαρμόσει ένα τέτοιο
πρόγραμμα? That is the question, όπως λέει και ο μεγάλος άγγλός
συγγραφέας.
Νίκος Μπελογιάννης
12.3.1952
Υστερόγραφό: Οι γραμμές αυτές γράφονταί πρόχειρα και βιαστικά,
από το κελί των μελλοθανάτων όπου βρίσκομαι απομονωμένος, περιμένωντας το
θάνατο. Ίσως όταν τις διαβάζετε να μη ζω πιά. Θα ευχόμουνα το αίμα μας να
συντελέσει στην ειρήνευση της πολύπαθης αυτής χώρας. Δυστυχώς όμως θα συμβεί το
αντίθετο. Κι αυτό γιατί η δεξιά ποτέ δεν θέλησε την ειρήνευση κ την συμφιλιωση
του λαού μας. Εν πάσει περιπτώσει ότι και να γίνει θα θυμάμαι μέχρι τις
τελευταίες μου στιγμές με απέραντη ευγνωμοσυνη τις ευγενικές προσπάθειες των
ανθρώπων που προσπάθησαν και προσπαθούν να μας σώσουν από τον δήμιο.
Ο ίδιος
σ.σ: Στο Ελληνικό γράμμα έχει τηρηθεί η πρωτότυπη ορθογραφία. Από το γράμμα λείπει ένα μικρό κομμάτι.
 |
Statue dedicated to Nikos Beloyannis
Karlshorst, East Berlin, Germany
Αγωνιστήκαμε δίχως να γνωρίσουμε ύπνο,
για να προφτάσουμε την αυγή και το αύριο
και να δημιουργήσουμε νέους χρόνους και εποχές
στο μπόι των ονείρων μας, στο μπόι των ανθρώπων. |
